Πρωτεΐνη αυγού

ΓΕΝΙΚΑ ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΠΡΩΤΕΪΝΗΣ ΑΥΓΟΥ

Το αυγό της κότας, είναι μια πλήρης τροφή που παρέχει στον οργανισμό ένα μεγάλο φάσμα από υψηλότατης ποιότητας θρεπτικά συστατικά. Είναι επίσης μια εξαιρετική πηγή πολύ υψηλής ποιότητας πρωτεΐνης.

Για πολλά χρόνια, και πριν από την εμφάνιση των πρωτεϊνούχων σκευασμάτων, το αυγό αποτελούσε την καλύτερη πηγή πρωτεΐνης κυρίως για τους αθλούμενους.

Δεν είναι επίσης τυχαίο ότι σε μια από τις μεθόδους μέτρησης της βιολογικής αξίας των πρωτεϊνών, η πρωτεΐνη του πλήρους αυγού λαμβάνεται σαν βάση μέτρησης, για την αξιολόγηση των διαφόρων τύπων πρωτεΐνης των τροφών.

Ένα μέτριο αυγό περιέχει περίπου 7 γραμμάρια πρωτεΐνης, εκ της οποίας τα 4 γραμμάρια περιέχονται στο ασπράδι και τα 3 γραμμάρια στον κρόκο.

Η πρωτεΐνη που περιέχεται στο ασπράδι του αυγού, αποτελώντας το 10% περίπου του βάρους του, ονομάζεται λευκωματίνη ή αλβουμίνη (albumin) και είναι ένα σύμπλοκο περισσοτέρων των 148 πρωτεϊνών (λευκωματίνες, βλεννοπρωτεΐνες και σφαιρίνες). Είναι μια πλήρης πρωτεΐνη, δηλαδή περιέχει όλα τα «απαραίτητα» αμινοξέα και μάλιστα σε πολύ καλές αναλογίες για τον ανθρώπινο οργανισμό.

Η πρωτεΐνη που περιέχεται στον κρόκο του αυγού, αποτελεί το 16% περίπου του βάρους του και περιέχει επίσης όλα τα «απαραίτητα» αμινοξέα. Περιλαμβάνει κι αυτή, ένα μείγμα επί μέρους πρωτεϊνών.

Σαν διατροφικό σκεύασμα πρωτεΐνης αυγού στην αγορά συνήθως διατίθεται σε μορφή σκόνης η λευκωματίνη (αλβουμίνη) από το ασπράδι. Παρόλο που η πρωτεΐνη του πλήρους αυγού (κρόκος και ασπράδι) έχει μεγαλύτερη πληρότητα στα απαραίτητα αμινοξέα, προτιμάται η πρωτεΐνη από ασπράδι, επειδή ο κρόκος περιέχει 5 γραμμάρια λίπους και 185 χγμ. χοληστερόλης -αν και έρευνες των τελευταίων ετών έχουν δείξει ότι η μέτρια κατανάλωση κρόκων, έως ένας την ημέρα, δεν επηρεάζει αρνητικά τα επίπεδα χοληστερόλης στο αίμα.

Η διάσπαση της πρωτεΐνης αυγού είναι πιο αργή από αυτήν της πρωτεΐνης ορού γάλακτος και πιο γρήγορη από αυτήν της καζεΐνης.

Τα τελευταία χρόνια η πρωτεΐνη αυγού συναντάται συχνά σε πρωτεϊνούχα σκευάσματα σε συνδυασμό με άλλες πρωτεΐνες (πρωτεϊνικά μίγματα), που έχουν μεγαλύτερους ή μικρότερους  χρόνους διάσπασης, για να εξασφαλιστεί η σταθερή και διαρκής τροφοδοσία του οργανισμού με αμινοξέα.

Τα συμπληρώματα πρωτεΐνης αυγού παράγονται από την ξήρανση του ασπραδιού του αυγού και τη μετατροπή του σε σκόνη.

Αν και υψηλής ποιότητας, η πρωτεΐνη αυγού σε μορφή σκόνης υστερεί σε γεύση σε σχέση με άλλα διατροφικά σκευάσματα και γι’ αυτόν το λόγο δεν προτιμάται ιδιαίτερα από τους καταναλωτές. Ωστόσο μέσω κάποιων πρόσθετων γευστικών, βελτιώνεται αρκετά η γεύση της.

ΟΦΕΛΗ ΤΗΣ ΠΡΩΤΕΪΝΗΣ ΑΥΓΟΥ

Η πρωτεΐνη του αυγού είναι μια πλήρης πρωτεΐνη επειδή περιέχει όλα τα «απαραίτητα» αμινοξέα και μάλιστα στις σωστές αναλογίες για τον ανθρώπινο οργανισμό. Αυτό σημαίνει ότι είναι αφομοιώσιμη σε πολύ μεγάλο βαθμό από το σώμα και ιδιαίτερα αποδοτική και φυσικά τα αμινοξέα που προκύπτουν από τη διάσπασή της χρησιμοποιούνται από τον οργανισμό για τη σύνθεση όλων των απαραίτητων πρωτεϊνών του (βλέπε άρθρο «Τι είναι οι πρωτεΐνες»).

Στους αθλούμενους βοηθάει στην αναδόμηση και αύξηση της μυικής τους μάζας και σε παλαιότερα χρόνια χρησιμοποιούνταν ως το βασικότερο πρωτεϊνούχο συμπλήρωμα διατροφής για το σκοπό αυτό.

Το αυγό, όπως προαναφέρθηκε, περιέχει πλήθος πρωτεϊνών στη σύστασή του, που πολλές από αυτές έχουν ιδιαίτερα ωφέλιμες ιδιότητες για τον ανθρώπινο οργανισμό. Ενδεικτικά αναφέρουμε κάποιες από αυτές: η τρανσφερρίνη που βοηθάει στην αποθήκευση του σιδήρου και παράλληλα παρέχει αντιμικροβιακές ιδιότητες, η λυσοζύμη που παρέχει αντοχή στους παθογόνους μικροοργανισμούς, το ωοβλεννοειδές που έχει αντιμικροβιακές ιδιότητες.

Επίσης η πρωτεΐνη στο ασπράδι είναι πλούσια σε αμινοξέα διακλαδισμένης αλύσου (BCAAs), τα οποία είναι πολύ σημαντικά, εκτός των άλλων ιδιοτήτων τους, στη διατήρηση και ανάπλαση της μυικής μάζας. Ακόμη περιέχει σε υψηλή αναλογία το αμινοξύ κυστεΐνη, το οποίο ενισχύει τη σύνθεση γλουταθειόνης που είναι ισχυρή αντιοξειδωτική ουσία, αλλά και μεθειονίνη και αργινίνη που έχουν σχέση με τη σύνθεση κολλαγόνου και ορμονών.

ΑΝΕΠΙΘΥΜΗΤΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΕΣ ΤΗΣ ΠΡΩΤΕΪΝΗΣ ΑΥΓΟΥ

Αν και στους περισσότερους ανθρώπους η κατανάλωση πρωτεΐνης αυγού δεν δημιουργεί κάποιο πρόβλημα, ωστόσο ένα μικρό ποσοστό του πληθυσμού -κυρίως νήπια κάτω των πέντε ετών- παρουσιάζει αλλεργία ή ενδεχομένως δυσανεξία στην κατανάλωσή της και θα πρέπει να την αποφεύγει.