Το παρακάτω κείμενο είναι απόσπασμα από άρθρο στον αμερικανικό τύπο (Ιαν. 1996) του γνωστού ερευνητή και διατροφικού συμβούλου Dr Parris Kidd. Το δικαίωμα χρήσης του άρθρου μας παραχωρήθηκε από την Natural Organics. Η φωσφατιδυλική σερίνη (στο εξής: ΦΣ) φαίνεται ότι παίζει σημαντικό ρόλο στη λειτουργία των εγκεφαλικών κυττάρων. Κλινικές μελέτες ήδη από το 1970 δείχνουν ότι η ΦΣ ενδέχεται να βοηθάει στη διατήρηση ή βελτίωση γνωστικών λειτουργιών, όπως η μνήμη και η μάθηση, ιδίως στους ενήλικες.

Εικοσιπέντε μελέτες έχουν γίνει σε Η.Π.Α. και Ευρώπη σχετικά με τη χρήση της ΦΣ σαν διαιτητικό συμπλήρωμα. Δώδεκα από τις μελέτες ήταν διπλές-τυφλές, δηλαδή ούτε ο ασθενής, ούτε ο γιατρός γνώριζαν εάν δινόταν πραγματικό φάρμακο ή placebo (ψεύτικο φάρμακο). Oι περισσότερες από τις μελέτες περιλάμβαναν άτομα με μετρήσιμες απώλειες ως προς τη μνήμη, την κρίση, την αφηρημένη σκέψη και άλλες ανώτερες νοητικές λειτουργίες. Πολλοί υπέφεραν από αλλοίωση προσωπικότητας και συμπεριφοράς.

Τα αποτελέσματα των μελετών έδειξαν ότι στα ενήλικα άτομα η ΦΣ μπορεί αναμφισβήτητα να βοηθήσει στη διατήρηση της ικανότητας γνώσης, συγκέντρωσης και άλλων νοητικών λειτουργιών.

Το 1991 ο Δρ. T. H. Crook, κλινικός γιατρός στα Memory Assesment Clinics, Βηθεσδά, ΗΠΑ, μελέτησε 149 άτομα ηλικίας από 50 έως 75 ετών. Oι ασθενείς έλαβαν 300mg ΦΣ την ημέρα ή placebo σε μια διπλή-τυφλή μελέτη. Περισσότερο ωφελημένη από τη ΦΣ αναδείχθηκε μια ομάδα 57 ατόμων που είχαν τα μεγαλύτερα προβλήματα μνήμης. Μετά από 12 εβδομάδες τα άτομα αυτά παρουσίασαν σημαντική βελτίωση ως προς την ικανότητά τους να μαθαίνουν και να θυμούνται ονόματα και πρόσωπα, αριθμούς τηλεφώνου και κείμενα, καθώς και αντικείμενα που είχαν τοποθετήσει σε διάφορα σημεία. Η ίδια βελτίωση παρατηρήθηκε και με την ικανότητα συγκέντρωσης. Τα ευεργετικά αποτελέσματα της ΦΣ παρέμειναν τουλάχιστον για 4 εβδομάδες μετά τη διακοπή της χορήγησής της. Η ΦΣ γύρισε πίσω την ηλικία των ατόμων κατά 12 περίπου χρόνια, σχετικά με την ικανότητά τους να θυμούνται πρόσωπα και ονόματα.

Άλλες μελέτες του δόκτορα Crook κατά τον επόμενο χρόνο επιβεβαίωσαν τα προηγούμενα ευρήματα, δείχνοντας, μάλιστα, ότι εκείνοι που παρουσίαζαν τη μεγαλύτερη βελτίωση με την ΦΣ ήταν εκείνοι που είχαν και τα μεγαλύτερα προβλήματα.

Το 1993 ο Cenacchi και η ομάδα του έκαναν μια μεγάλη διπλή-τυφλή μελέτη τυχαίου δείγματος με 125 άτομα ηλικίας 65 – 93 ετών, τα οποία προέρχονταν από 23 ιδρύματα της Β. Ιταλίας. Όλα τα άτομα υπέφεραν από μέτρια έως σοβαρή πτώση των γνωσιoληπτικών τους ικανοτήτων.

Μετά από χορήγηση ΦΣ επί 6 μήνες η μνήμη τους και η μαθησιακή τους ικανότητα βελτιώθηκε σημαντικά. Επιπλέον βελτιώθηκαν και οι επιδόσεις τους σε τυποποιημένα τεστ για συμπεριφορά παραίτησης από τη ζωή και απάθεια. Oι ερευνητές στη μελέτη τους καταλήγουν: «Oι παραπάνω παρατηρήσεις είναι αξιοσημείωτες επειδή […] ο μεγάλος αριθμός των ατόμων που έλαβαν μέρος […] αντιπροσωπεύει το γηριατρικό πληθυσμό που απαντάται συνήθως στην κλινική πρακτική».

O Delwaide και οι συνεργάτες του στο Πανεπιστήμιο της Λιέγης μελέτησαν νοσοκομιακούς ασθενείς με ήπια έως μέτρια απώλεια μνήμης και γνωσιοληπτικής ικανότητας. Oι ασθενείς βελτίωσαν σημαντικά τις επιδόσεις τους σε τυποποιημένα τεστ νευροψυχολογικής αξιολόγησης μετά από λήψη ΦΣ για 6 εβδομάδες.

O Palmieri στην Ιταλία έδωσε ΦΣ σε 87 ασθενείς με μέτρια πτώση των γνωσιοληπτικών τους ικανοτήτων. Όπως γράφει: «η ΦΣ φαίνεται να επενεργεί σε δύο διαφορετικά επίπεδα: το ένα έχει σχέση με τη γνώση που αποκτάται μέσω της εγρήγορσης, της προσοχής και της κοντινής μνήμης, και το άλλο με πλευρές της συμπεριφοράς, όπως η απάθεια, η απόσυρση και η καθημερινή ζωή».

Oι κλινικοί γιατροί παρατήρησαν και άλλα ευεργετικά αποτελέσματα από τη χορήγηση ΦΣ. Για παράδειγμα, μειώθηκε η παραγωγή ορμονών του στρες σε νέους άντρες που γυμνάζονταν σκληρά. Επιπλέον, παρατηρήθηκε βελτίωση σε άτομα με ανεπάρκεια ντοπαμίνης, σε ηλικιωμένες γυναίκες με ανωμαλίες συμπεριφοράς, σε γυναίκες με εμφανείς ψυχοσωματικές δυσλειτουργίες και σε ηλικιωμένους άνδρες με διαταραχές στους ημεροκυκλικούς ρυθμούς (κιρκαδιανοί ρυθμοί).

Άλλες μελέτες με χρήση ηλεκτροεγκεφαλογραφημάτων (EEG) από τον G. Rosadini το 1991 και τον R. Engel το 1992 έδειξαν ότι η ΦΣ βελτιώνει τις εγκεφαλικές λειτουργίες, ενώ μελέτες από τον D. Heiss το 1993 με χρήση ποζιτρονικών τομογράφων (PET) έδειξαν ότι η ΦΣ ενεργοποιούσε τις εγκεφαλικές λειτουργίες σε άτομα με εγκεφαλικά προβλήματα που έλαβαν μέρος σε σχετικά τεστ.

Τέλος, πολυάριθμες πειραματικές μελέτες σε ζώα επιβεβαίωσαν τα αποτελέσματα των κλινικών μελετών που έγιναν σε ανθρώπους.

Πως λειτουργεί η φωσφατιδυλική σερίνη;

Όταν η ΦΣ λαμβάνεται στοματικά απορροφάται γρήγορα και επίσης γρήγορα φθάνει στον εγκέφαλο. Εκεί φαίνεται ότι δρα αποκλειστικά στις κυτταρικές μεμβράνες. Ως γνωστόν τα νευρικά κύτταρα εξαρτώνται από τις μεμβράνες τους για να φέρουν εις πέρας τις εξειδικευμένες λειτουργίες τους.

Oι μεμβράνες των νευρικών κυττάρων είναι ιδιαίτερα πλούσιες σε ΦΣ. Η ΦΣ βοηθάει στην ενεργοποίηση και ρύθμιση των πρωτεϊνών, οι οποίες παίζουν σπουδαίο ρόλο στη δημιουργία, τη μετάδοση και τη λήψη των νευρικών ερεθισμάτων.

ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΧΡΗΣΗΣ

Μελέτες πάνω στην ασφάλεια και τοξικότητα έχουνε δείξει ότι η ΦΣ είναι ασφαλής. O B. Cenacchi, μετά το τέλος της μεγάλης κλινικής του μελέτης, σχολίασε ότι η ΦΣ έχει μια αξιοσημείωτη έλλειψη παρενεργειών.

Η συμπυκνωμένη ΦΣ προέρχεται από φωσφολιπίδια σόγιας, τα οποία έχουν μια μακρά ιστορία ασφαλούς χρήσης στα συμπληρώματα διατροφής.

ΦΩΣΦΑΤΙΔΥΛΙΚΗ ΣΕΡΙΝΗ ΚΑΙ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ

Είναι γνωστό ότι η σωματική άσκηση ευεργετεί ολόκληρο το σώμα, ιδίως δε την καρδιά και το μυϊκό σύστημα, ενώ, εξάλλου, ενεργοποιώντας το μεταβολισμό, βοηθά στη διατήρηση ενός λεπτού σώματος. Εν τούτοις, όταν οι ασκήσεις είναι πολύ σκληρές και γίνονται πολύ συχνά, όπως συχνά συμβαίνει σε επαγγελματίες αθλητές, τότε τα αποτελέσματα μπορεί να είναι δυσμενή, τόσο για την υγεία, όσο και για τις αθλητικές επιδόσεις. Αυτό συμβαίνει λόγω υπερέκκρισης μιας στεροειδούς καταβολικής ορμόνης, της κορτιζόλης (υδροκορτιζόνης) που συντίθεται στα επινεφρίδια, και η οποία, όταν παράγεται σε υπερβολικές ποσότητες, προκαλεί εξασθένηση των μυών, μεγαλύτερες πιθανότητες ατυχημάτων και μεγαλύτερους χρόνους ανάνηψης μετά από προπονήσεις, αγώνες ή τραυματισμούς.

Διπλή-τυφλή μελέτη που έγινε με σκληρά προπονούμενους αρσιβαρίστες έδειξε ότι η ΦΣ μείωσε τα επίπεδα κορτιζόλης κατά 20%, ενώ οι αθλητές παρουσίασαν λιγότερους πόνους και εντονότερο αίσθημα ευεξίας.

DMAE
Το DMAE (2-dimethylaminoethanol) είναι ένα συμπλήρωμα διατροφής, το οποίο έχει τη φήμη ότι ενισχύει τη μνήμη και βελτιώνει τη διάθεση. Η ενίσχυση της μνήμης οφείλεται στην υποτιθέμενη αύξηση των επιπέδων της ακετυλοχολίνης στον εγκέφαλο. Κλινικές μελέτες με υγιή άτομα δεν υπάρχουν, ενώ μελέτες με πάσχοντες από Alzheimer έδωσαν αντικρουόμενα αποτελέσματα. Πάντως στους ασθενείς αυτούς φαίνεται ότι το DMAE δίνει καλύτερα αποτελέσματα ως προς τη βελτίωση της συμπεριφοράς και της διάθεσης, παρά ως προς τη βελτίωση της μνήμης. 

ΑΝΤΕΝΔΕΙΞΕΙΣ – ΠΡOΦΥΛΑΞΕΙΣ: Το DMAE θα πρέπει να αποφεύγεται από άτομα με ιστορικό επιληψίας ή σπασμών. Σε ορισμένα άτομα μπορεί να προκαλέσει πολύ ζωηρά όνειρα.
PROANTHOPLEX
Μείγμα βιοφλαβονοειδών και προανθοκυανιδινών από λεμόνι, πράσινο τσάι, bilberry, blackberry και raspberry. Τα ισχυρά αντιοξειδωτικά συστατικά του Proanthoplex είναι πολύ σημαντικά όχι μόνο για την ακεραιότητα των αιμοφόρων αγγείων, αλλά και για τη δραστικότητα της βιταμίνης C, η οποία βοηθά το σώμα να διατηρήσει και να απορροφήσει τον προσλαμβανόμενο σίδηρο. Επίσης τα συστατικά του PROANTHOPLEX προστατεύουν από οξειδώσεις, βελτιώνουν τη μνήμη και άλλες εγκεφαλικές λειτουργίες.

GINKGO BILOBA
Ενεργά συστατικά: flavone-glycosides, terpene lactones
Βελτιώνει την κυκλοφορία του αίματος (κυρίως στον εγκέφαλο), αυξάνει την παραγωγή ντοπαμίνης. Εγκεφαλικές λειτουργίες, ικανότητα συγκέντρωσης, μνήμη. Γεροντική άνοια (από Alzheimer ή εγκεφαλικό επεισόδιο). Αντιθρομβωτικό. Αντιοξειδωτικό. Προστατεύει καρδιά, αγγεία και εγκέφαλο από τις ελεύθερες ρίζες. Διαλείπουσα χωλότητα, υποξία (ανεπάρκεια οξυγόνου στους ιστούς), εκφυλισμός ωχρής κηλίδας. Αιματώνει τα γεννητικά όργανα, βελτιώνει τη στύση στους άνδρες, τον οργασμό στις γυναίκες. Αποτελεσματικό στην περιορισμένης έκτασης, βραδέως προϊούσα λεύκη.